Hiểu về Tắc Tia Sữa và Cách Xử Lý Hiệu Quả

Tắc tia sữa (hay viêm tuyến vú) là một vấn đề phổ biến mà nhiều bà mẹ gặp phải sau khi sinh con. Thực tế, khoảng 20-30% các bà mẹ trải qua tình trạng tắc tia sữa trong quá trình cho con bú. Tần suất và mức độ nghiêm trọng của tắc tia sữa có thể khác nhau, phụ thuộc vào nhiều yếu tố như lượng sữa, phương pháp và tư thế cho con bú, cũng như cơ địa của từng người. Hãy cùng Quầy thuốc Hòa Phượng tìm hiểu kỹ hơn về tắc tia sữa và cách xử lý hiệu quả qua bài viết dưới đây.

Tắc Tia Sữa là gì?

Sữa mẹ được sản xuất từ các nang sữa, theo các ống dẫn đổ về xoang chứa sữa nằm sau quầng vú. Dưới tác động của việc bú mút của trẻ, sữa sẽ chảy ra ngoài. Tuy nhiên, khi một hoặc nhiều ống dẫn bị tắc nghẽn, sữa không thể thoát ra được, tạo thành cục cứng do hiện tượng sữa đông kết. Sữa tiếp tục được sản xuất, làm căng giãn các ống dẫn trước chỗ tắc, gây chèn ép các ống dẫn khác, dẫn đến tình trạng tắc sữa càng nặng thêm.

Tắc tia sữa thường xảy ra trong những ngày đầu sau sinh và trong suốt thời kỳ cho con bú. Nếu không được điều trị kịp thời, tắc tia sữa có thể dẫn đến các vấn đề nghiêm trọng như viêm tuyến vú, áp-xe tuyến vú và u xơ tuyến vú. Tắc tia sữa còn ảnh hưởng đến quá trình sản xuất sữa, lâu dần người mẹ có thể ít sữa hoặc mất sữa hoàn toàn.

Nguyên nhân gây tắc tia sữa

Vừa mới sinh con: Một số mẹ gặp phải tắc tia sữa ngay sau sinh do sữa nhiều nhưng không thể chảy ra.
Sữa mẹ dư thừa: Sữa mẹ còn thừa do em bé không bú hết hoặc mẹ không hút hết sữa thừa sau khi bé đã no, dẫn đến sữa đọng lại và gây tắc nghẽn.
Ngực chịu áp lực: Mặc áo ngực quá chật, áo bó hoặc mang địu bé trước ngực có thể gây tắc tia sữa. Nằm sấp khi ngủ hoặc tập luyện thể thao cũng có thể gây ra tình trạng tương tự.
Ít hút sữa: Ít hút sữa hoặc hút không hết sữa khiến tia sữa dễ bị tắc. Máy hút sữa yếu cũng có thể là nguyên nhân.
Bé ngậm vú không đúng cách: Khi bé ngậm vú không đúng cách, bé không thể bú đủ lượng sữa, gây tồn đọng sữa trong ngực.
Mẹ không cho bú thường xuyên: Không cho bé bú hoặc không hút sữa thường xuyên trong khoảng 5 giờ đến 1 ngày sẽ gây tắc tia sữa.
Stress: Căng thẳng làm giảm quá trình sản sinh hormone oxytocin, loại hormone quan trọng kích thích vú tiết sữa.

Triệu chứng của tắc tia sữa

Tắc tia sữa có thể xảy ra vào bất kỳ thời điểm nào trong suốt quá trình cho con bú. Dưới đây là một số dấu hiệu nhận biết:

Sữa không tiết ra hoặc chỉ tiết ra rất ít, ngay cả khi mẹ cố gắng vắt sữa.
Ngực căng cứng và đau nhức, mức độ căng cứng ngày càng tăng.
Có cục cứng trong bầu ngực.
Ngực sưng nóng và đỏ.
Đôi khi tắc tia sữa gây sốt.

Tác hại của tắc tia sữa

Nếu không được điều trị kịp thời, tắc tia sữa có thể gây ra:

Sữa ra ít hoặc không ra, làm bé không đủ sữa bú.
Viêm tuyến vú, áp-xe tuyến vú, dẫn đến các dải xơ hóa hoặc u xơ tuyến vú.
Mẹ dễ bị trầm cảm sau sinh do áp lực không thể cho con bú.

Cách phòng ngừa tắc tia sữa

Cho trẻ bú càng sớm càng tốt sau khi sinh.
Cho bú đều hai bên, bú hết sữa ở một bên rồi chuyển sang bên kia. Hút sữa dư nếu bé bú không hết.
Day ép bầu vú nhẹ nhàng trước và sau khi cho bú để tránh sữa đông kết.
Vệ sinh núm vú sạch sẽ sau mỗi lần bú.
Giữ vệ sinh răng miệng tốt trong suốt quá trình cho con bú.
Mặc áo ngực và quần áo rộng rãi, thoải mái.
Uống nhiều nước, nghỉ ngơi đầy đủ và duy trì tinh thần lạc quan.

Biện pháp chẩn đoán và điều trị tắc tia sữa

Chẩn đoán: Mẹ nên chú ý quan sát các dấu hiệu như ngực căng to, đau, sưng nóng, đỏ và có cảm giác sốt. Nếu tình trạng tắc tia sữa không cải thiện, nên tìm đến bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Điều trị:

Chườm khăn ấm lên ngực và xoa bóp nhẹ nhàng trước khi cho bú.
Vắt sữa bằng tay hoặc dùng máy hút sữa sau khi cho bú.
Cho trẻ bú bên ngực bị tắc trước.
Massage nhẹ nhàng từ vị trí bị tắc hướng về phía núm vú.
Trong trường hợp viêm hoặc áp-xe, cần điều trị bằng kháng sinh hoặc trích mủ.

Kết luận

Tắc tia sữa là một vấn đề thường gặp nhưng có thể phòng ngừa và điều trị hiệu quả nếu được nhận biết sớm. Việc cho bé bú đều đặn, hút sạch sữa thừa sau mỗi lần và duy trì vệ sinh núm vú sạch sẽ là những biện pháp đơn giản để ngăn ngừa. Hãy giữ cho tinh thần thoải mái, uống đủ nước và nghỉ ngơi đầy đủ. Nếu bạn gặp tình trạng tắc tia sữa, hãy thử chườm ấm và massage nhẹ nhàng vùng ngực trước khi cho bé bú để giảm đau và kích thích sự lưu thông sữa. Trong trường hợp triệu chứng không cải thiện, nên tìm kiếm sự tư vấn và điều trị từ bác sĩ để tránh những biến chứng nghiêm trọng. Chăm sóc sức khỏe của mẹ và bé luôn là ưu tiên hàng đầu, hãy chú ý đến những dấu hiệu bất thường và can thiệp kịp thời để đảm bảo sức khỏe tốt nhất cho cả hai.

Fanpage: https://www.facebook.com/quaythuochoaphuong?mibextid=ZbWKwL

Zalo OA: https://zalo.me/1003113301147812413