Cách Hạ Sốt Hiệu Quả Cho Người Bị Sốt Xuất Huyết: Những Điều Cần Biết
Sốt xuất huyết là gì?
Sốt xuất huyết (SXH) là một bệnh truyền nhiễm do virus dengue gây ra, lây truyền qua vết cắn của muỗi vằn (Aedes aegypti). SXH có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, bao gồm giảm tiểu cầu, xuất huyết nội tạng và thậm chí tử vong.
Các triệu chứng của sốt xuất huyết
- Sốt cao đột ngột (39-40°C), thường kéo dài từ 2-7 ngày.
- Đau đầu dữ dội, đặc biệt ở vùng sau mắt.
- Đau cơ, khớp và xương.
- Xuất huyết dưới da: có thể xuất hiện các nốt chấm đỏ, bầm tím trên da do giảm tiểu cầu.
- Buồn nôn, nôn mửa và cảm giác mệt mỏi.
- Sốc và suy tuần hoàn: có thể xảy ra trong giai đoạn nặng hơn, thường từ ngày thứ 3 đến thứ 7 của bệnh.
Sốt xuất huyết có nguy hiểm không?
Sốt xuất huyết tiềm ẩn nhiều rủi ro do diễn biến bệnh khó lường. Đặc biệt, các biến chứng có thể xảy ra nhanh chóng, từ sốc do giảm thể tích tuần hoàn, xuất huyết nghiêm trọng đến suy đa tạng. Do đó, việc phát hiện sớm và điều trị đúng cách là vô cùng quan trọng.
Sốt xuất huyết uống gì để hạ sốt?
1. Sử dụng thuốc hạ sốt an toàn
- Paracetamol (Acetaminophen) là thuốc hạ sốt được khuyên dùng cho bệnh nhân SXH. Thuốc này giúp hạ sốt và giảm đau đầu, đau cơ, khớp một cách hiệu quả mà ít gây tác dụng phụ nguy hiểm.
- Liều dùng cho người lớn: 500mg đến 1g, uống mỗi 4-6 giờ, không quá 4g mỗi ngày.
- Liều dùng cho trẻ em: Thường được tính dựa trên trọng lượng cơ thể (10-15 mg/kg mỗi lần uống, mỗi 4-6 giờ).
- Lưu ý:
- Không được dùng quá liều Paracetamol vì có thể gây tổn thương gan nghiêm trọng.
- Không nên sử dụng Ibuprofen hoặc Aspirin vì các loại thuốc này có thể làm tăng nguy cơ xuất huyết nội tạng, rất nguy hiểm cho bệnh nhân SXH.
- Trong trường hợp sốt không giảm sau khi dùng thuốc, bệnh nhân nên được đưa ngay đến cơ sở y tế để theo dõi.
2. Bù nước và chất điện giải
Trong quá trình sốt cao, cơ thể bệnh nhân mất rất nhiều nước và điện giải do đổ mồ hôi, đi tiểu nhiều và nôn mửa. Bù nước và chất điện giải là một trong những phương pháp quan trọng giúp kiểm soát triệu chứng và ngăn ngừa mất nước, một biến chứng nguy hiểm của SXH.
- Nước lọc: Uống nước thường xuyên, chia thành từng ngụm nhỏ suốt cả ngày. Điều này giúp cơ thể hấp thu nước một cách hiệu quả mà không gây áp lực lên hệ tiêu hóa.
- Dung dịch Oresol (ORS): Pha Oresol với 1 lít nước đun sôi để nguội, uống từng ngụm nhỏ đều đặn để bù chất điện giải. Lưu ý cần pha đúng tỉ lệ hướng dẫn, tránh pha quá đặc có thể gây ngộ độc.
- Nước dừa: Là nguồn cung cấp điện giải tự nhiên, đặc biệt giàu kali. Người bệnh có thể uống 1-2 ly nước dừa mỗi ngày.
- Nước ép trái cây: Các loại trái cây như cam, kiwi, chuối, cà chua giàu kali, magie và natri giúp cơ thể bổ sung điện giải tự nhiên. Tránh các loại nước ép có hàm lượng đường quá cao.
- Nước gạo hoặc nước lúa mạch: Đặc biệt tốt cho những bệnh nhân bị suy giảm thể lực và hệ tiêu hóa yếu.
- Sữa: Sữa giúp cung cấp năng lượng và dinh dưỡng, bù nước mà không gây áp lực lớn lên hệ tiêu hóa.
3. Chườm mát và kiểm soát nhiệt độ
- Chườm mát là một cách an toàn để hạ sốt mà không gây thêm áp lực lên cơ thể:
- Dùng khăn mềm nhúng nước ấm (không quá lạnh) và lau nhẹ nhàng lên các vùng như trán, cổ, nách, bẹn. Điều này giúp hạ nhiệt độ cơ thể từ từ, tránh sốc nhiệt.
- Không nên chườm nước quá lạnh vì có thể gây co mạch, làm nhiệt độ cơ thể khó giảm hoặc thậm chí tăng thêm.
Chăm sóc bệnh nhân sốt xuất huyết tại nhà
Trong trường hợp bệnh nhẹ, bệnh nhân SXH có thể điều trị tại nhà theo hướng dẫn của bác sĩ. Tuy nhiên, việc chăm sóc đúng cách rất quan trọng để ngăn ngừa các biến chứng:
1.Chế độ ăn uống:
- Thực phẩm dễ tiêu: Nên ăn các món mềm, lỏng như cháo, súp, nước canh, tránh thực phẩm cứng, khó tiêu hoặc chứa nhiều dầu mỡ.
- Thực phẩm giàu dinh dưỡng: Các loại thực phẩm giàu protein và vitamin, như thịt gà, cá, rau xanh, trái cây tươi, giúp tăng cường hệ miễn dịch và hỗ trợ quá trình hồi phục.
- Tránh thức ăn cay, mặn: Các món cay nóng hoặc mặn có thể làm tăng nguy cơ xuất huyết tiêu hóa, điều này đặc biệt nguy hiểm với bệnh nhân SXH.
2.Chế độ sinh hoạt:
- Nghỉ ngơi: Người bệnh cần nghỉ ngơi tuyệt đối để giúp cơ thể có thời gian hồi phục.
- Trang phục thoáng mát: Nên mặc quần áo rộng rãi, thoáng mát bằng vải cotton để giúp hạ nhiệt và hấp thu mồ hôi.
- Vệ sinh cá nhân: Rửa tay thường xuyên và vệ sinh các vùng mắt, mũi, miệng bằng nước muối sinh lý để phòng ngừa nhiễm trùng thêm.
3.Theo dõi triệu chứng:
- Cần theo dõi chặt chẽ các dấu hiệu của biến chứng, như chảy máu cam, nôn ra máu, đi ngoài phân đen, đau bụng dữ dội, hoặc tình trạng lơ mơ, mệt mỏi quá mức.
- Nếu xuất hiện bất kỳ triệu chứng nào kể trên, bệnh nhân cần được đưa đến bệnh viện ngay lập tức để điều trị.
Khi nào cần đến bệnh viện?
Bệnh nhân mắc SXH thể nhẹ có thể điều trị tại nhà, nhưng cần phải đến cơ sở y tế ngay nếu gặp các dấu hiệu sau:
- Sốt kéo dài không hạ sau khi dùng thuốc.
- Đau bụng nhiều, nôn liên tục, tiêu chảy, hoặc tiểu ít (dấu hiệu mất nước nặng).
- Xuất huyết nghiêm trọng: chảy máu cam, nướu, bầm tím hoặc vết xuất huyết trên da tăng lên.
- Dấu hiệu sốc: cơ thể lạnh, tay chân lạnh, thở nhanh, mạch nhanh yếu, lú lẫn hoặc hôn mê.
Kết luận
Sốt xuất huyết là một bệnh lý nghiêm trọng, nhưng với sự chăm sóc đúng cách và kịp thời, bệnh nhân có thể vượt qua giai đoạn nguy hiểm và hồi phục nhanh chóng. Quan trọng là kiểm soát sốt đúng cách bằng việc dùng Paracetamol, bù nước và chất điện giải, theo dõi sát các dấu hiệu và đến gặp bác sĩ khi cần thiết. Việc chăm sóc tốt sẽ giúp giảm nguy cơ biến chứng và bảo vệ sức khỏe cho người bệnh.
Fanpage: https://www.facebook.com/quaythuochoaphuong?mibextid=ZbWKwL
Zalo OA: https://zalo.me/1003113301147812413